Search This Blog

Saturday, October 27, 2018

#मराठी भाषा ३८ -अनुस्वार आणि शिरोबिंदू

अनुस्वार आणि शिरोबिंदू 

आपल्या वर्णमालेतील व्यंजनांचे सहा गट पाडले आहेत. त्यातील पहिल्या पाच गटांना ( क च ट त प) नाकातून उच्चार करण्यासाठी शेवटचे व्यंजन दिले आहे.
जसे - क गटाला ड़्, त गटाला न वगैरे
ज्या अक्षराचा उच्चार नाकातून करायचा त्याच्या डोक्यावर आपण ं हे चिन्ह देतो त्याला 'अनुस्वार' म्हणतात. अनुस्वार दिलेल्या अक्षरातून कोणते अक्षर उच्चारायचे, हे त्यानंतर येणाऱ्या अक्षरावर अवलंबून असते.
जसे - 'अंगण' मध्ये 'अं' हे अक्षर नाकातून म्हणायचे आहे, त्यापुढील अक्षर 'ग' जे 'क' गटातले आहे. म्हणून उच्चार 'अड़्गण' होतो.
सांबार मध्ये ब असल्याने उच्चार 'साम् बार' असा होतो
पण काही वेळा उच्चार नाकातून नसला तरीही अक्षराच्या डोक्यावर टिम्ब दिलेले असते. विशेष करून प्रमाण भाषेखेरीज इतर लेखनात म्हणजेच बोली भाषा वापरताना अक्षराच्या डोक्यावर टिम्ब दिलेले असते. त्याला 'शिरोबिंदू' म्हणतात.
जसे - मुलं , फुलं, कुठूनसं, पडलं, वगैरे

- नेहा लिमये 
(संदर्भ : लिहावे नेटके - माधुरी पुरंदरे )



No comments: